ADHD — zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Brzmi strasznie? Wszystko zależy od tego, w jaki sposób spojrzymy na osobę borykającą się z tym problemem. W Internecie natrafimy na całe mnóstwo artykułów, które zamiast wspierać rodziców czy same osoby z zaburzeniami, od razu ilustrują kłopoty, z jakimi się to wiąże. To nie kłopot, lecz wyzwanie. Nie musi ono oznaczać nic strasznego, a osoby mające zdiagnozowane ADHD wciąż mogą, tak jak każdy, funkcjonować w społeczeństwie. Mało tego — mają w sobie coś, czego wielu z nas brakuje, lecz przez pryzmat trudności tego nie zauważamy.
Spis treści
Dzieci z ADHD — kwintesencja szczerości, pomysłowości i energii
W dzisiejszym świecie przestajemy interesować się pozytywnymi cechami i niestety skupiamy się wyłącznie na tych negatywnych. Czas to zmienić. Twoje dziecko ma zdiagnozowane ADHD? Spójrz na nie. Co widzisz? My widzimy pełnię energii, żywiołowość, spontaniczność, otwartość, szczerość… a przede wszystkim ogromny potencjał na przyszłość. Wkrótce wyrośnie z niego osoba o najbardziej pożądanych dziś cechach osobowości. Ten mały człowiek samym sobą okazuje więcej prawdziwych emocji niż niejeden z nas. Każdy jego uśmiech, radość i zaangażowanie są stuprocentowo prawdziwe, gdyż osoba z ADHD nie kryje swoich odczuć. Jego rodzice mogą być dumni, jeśli udało im się wyzwolić takie zachowania. Należą się im ogromne wyrazy szacunku.
Wspólna praca z dzieckiem z ADHD
Aby dziecko zachowało w sobie to piękno, a zarazem pozbyło się chaosu w swojej głowie (niechęci do podporządkowania się, trudności w skupieniu uwagi), potrzebna jest wspólna praca — rodziców wraz z dzieckiem. Rodzice są bowiem najlepszymi obserwatorami młodego człowieka i to oni najbardziej wpływają na kształtowanie jego zachowań. W przypadku ADHD stosuje się farmakologię — to prawda — jednak leki zaledwie łagodzą objawy, niepokój oraz ułatwiają skupienie się dziecka. Nie spowodują, że nauczy się ono żyć w inny sposób: to otwartość, wsparcie i zaangażowanie rodziców przynoszą sukces.
Jak pracować z dzieckiem z ADHD?
Praca z dzieckiem z ADHD oparta jest na interwencji behawioralnej, czyli wypracowywaniu nowych zachowań. Rodzina stosująca terapię behawioralną powinna wzmacniać pożądane zachowania, a wyciszać te niepożądane. Do tych celów najczęściej wykorzystuje się techniki systemu nagród, zasad i konsekwencji. Dziecko wówczas uczy się, że wykonując czynność w określony sposób, może otrzymać satysfakcjonującą dla niego nagrodę. Rzecz jasna to nie wszystko. W dziecku należy wzmacniać poczucie własnej wartości i akceptacji, kształtować jego własną tożsamość czy rozwijać umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. To oczywiście może brzmieć skomplikowanie, dlatego jest psycholog, z którego pomocy warto skorzystać, aby dobrać odpowiednią technikę.
ADHD u osób dorosłych — poznaj świat na nowo
Tak, ADHD występuje też u osób dorosłych. Potrafi być uciążliwe, szczególnie kiedy nikt nie rozumie przyczyn naszego spóźniania się, nieprzestrzegania zasad czy podejmowania pochopnych decyzji. To jedne z objawów, których całą resztę możemy znaleźć w Internecie — jednak nie o tym jest ten artykuł. Chcemy Ci pokazać, że osoba dorosła z ADHD może „normalnie” funkcjonować w społeczeństwie. Jednak tak jak w przypadku dzieci, tak i dorosłych musimy zmierzyć się z pewnym wyzwaniem.
Praca z osobą dorosłą z ADHD
Psychoedukacja
Najważniejszym krokiem w radzeniu sobie z trudnościami związanymi z ADHD jest psychoedukacja. Dotyczy ona nie tylko osoby z zaburzeniami, ale też jej rodziny. Pomaga ona zrozumieć, czym jest ADHD i że zespół wcale nie przekreśla naszej przyszłości. Psychoedukacja wprost pokazuje, że dana osoba nie jest mniej ambitna czy rozgarnięta — pokazuje, że cechy, które nabyła dzięki ADHD, także może sensownie wykorzystać, z kolei rodzina dowie się, w jaki sposób pomagać i wspierać osobę z zaburzeniami.
Psychoterapia
Kolejnym krokiem jest psychoterapia, która tak jak w przypadku dzieci ma podłoże poznawczo-behawioralne. Dzięki niej osoba z ADHD poznaje swoje mocne i słabe strony — jest w stanie wzmacniać te pierwsze i wyciszać drugie. Podczas terapii świadomie pokazujemy, że ADHD można zaakceptować i co ważne: nie dostosowywać się do świata, który nas przerasta, lecz stworzyć swój własny kąt, w którym chaos, z jakim się zmagamy w głowie, nie niesie ze sobą poważnych, demotywujących i frustrujących konsekwencji. Wszystko to stopniowo prowadzi do wypracowywania lepszych wzorców — poprawienia koncentracji, komunikacji czy planowania.
Do terapii niekiedy dochodzi leczenie farmakologiczne, jednak jest ono wyłącznie elementem pomocniczym. Priorytetem są poprzednio wymienione techniki.
Jesteś osobą, u której stwierdzono zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi? A może ktoś taki jest w Twojej rodzinie lub wśród znajomych? Namów go na wzięcie udziału w terapii, która pomoże mu zrozumieć otaczającą go rzeczywistość — uczynić ją przyjemniejszą i łatwiejszą. Jeśli i Ty podejrzewasz u siebie objawy ADHD, umów się na wizytę kontrolną, a nasz psycholog odpowie na wszystkie Twoje pytania.